
طرز تهیه قلیه ماهی جنوبی اصل
قلیه ماهی چیست: پیشینه آن از کجاست؟
قبل از آموزش طرز تهیه قلیه ماهی جنوبی اصل ببینیم قلیه ماهی چیه؟ ماهی یک خورش سنتی و محبوب جنوب ایران است که از ترکیب **ماهی، سبزیجات معطر (گشنیز و شنبلیله)، تمر هندی، ادویههای تند** و پیاز تهیه میشود. این غذا به دلیل طعم ترش و تند و عطر خاص سبزیجات، یکی از غذاهای نمادین مناطق جنوبی مانند **خوزستان، بوشهر، هرمزگان و جنوب سیستان و بلوچستان** محسوب میشود.
تاریخچه دقیق قلیه ماهی مشخص نیست، اما این غذا ریشه در فرهنگ غذایی جنوب ایران دارد و سالهاست که به عنوان یک غذای اصلی در مهمانیها و مراسم محلی سرو میشود. در برخی مناطق مانند بوشهر به آن **”قلیه مُی”** میگویند و در هر شهر با توجه به ماهیهای محلی (مانند شیر، هامور، سنگسر و شوریده) طبخ میشود.
مواد لازم در طرز تهیه قلیه ماهی جنوبی اصل (برای 4 نفر)
ماهی (شیر، هامور، سنگسر یا شوریده): ۷۰۰ گرم
گشنیز: ۴۰۰ گرم
شنبلیله: ۱۰۰ گرم
تمبر هندی: ۱ بسته
رب گوجه فرنگی : 1 قاشق غذاخوری
آرد همه منظوره: 1 قاشق غذاخوری
پیاز: ۲ عدد
سیر: ۴ حبه
ادویهها: زردچوبه، فلفل قرمز، فلفل سیاه، نمک
روغن: به مقدار لازم
طرز تهیه قلیه ماهی جنوبی اصل
در ادامه به طرز تهیه قلیه ماهی جنوبی اصل در 10 مرحله پرداخته ایم.
1. برای شروع ابتدا باید طعم دهی ماهی انجام شود. برای اینکار فیله های ماهی را در سینی ریخته و نمک و فلفل سیاه و زردچوبه را با 2 قاشق روغن مایع در ظرفی مخلوط کرده و روی فیله های ماهی بمالید و بگذارید استراحت کند.
2.برای تهیه قلیه ماهی مخصوص و خوشمزه نوبت به تفت دادن شنبلیله و گشنیز می رسد. ابتدا یک تابه مناسب را روی حرارت ملایم قرار دهید و مقداری روغن داخل آن بریزید تا داغ شود سپس سبزی ها را در تابه بریزید و هم بزنید. یادتان باشد برای تهیه خورش تیره باید گشنیز و شنبلیله را خوب تفت دهید تا تغییر رنگ دهند و در نهایت رنگ خورش تیره شود. به طور کلی نسبت رنگ این غذا به سرخ شدن سبزیجات بستگی دارد.سبزی سرخ شده را از ماهیتابه خارج کرده و کنار بگذارید تا حرارت تابه طعم سبزی را نسوزد.
3. سیر و پیاز را خوب بشویید و ریز خرد کنید. یک قابلمه مناسب را روی حرارت ملایم قرار دهید و پیاز را اضافه کنید و مقداری روغن اضافه کنید و تفت دهید. پس از طلایی شدن پیاز، سیر را در قابلمه بریزید تا عطر آن گرفته شود و سپس زردچوبه و فلفل سیاه و نمک را به مقدار مناسب به مواد اضافه کنید و خوب تفت دهید تا یکدست شوند.
4. حال باید رب گوجه فرنگی را به مواد اضافه کرد. برای افزودن رب گوجه فرنگی ابتدا مواد را به گوشه قابلمه منتقل کنید. رب گوجه فرنگی را اضافه کنید و هم بزنید تا رنگ آن گرفته شود سپس با بقیه مواد مخلوط کنید و تفت دهید. حالا وقت اضافه کردن سبزیجات سرخ شده است.
5. ادامه مراحل تهیه این غذا به این صورت است که پس از مخلوط شدن همه مواد در قابلمه، 2 لیوان آب گرم یا ولرم داخل قابلمه بریزید و با قاشق هم بزنید و اجازه دهید آب بجوشد.
6. حال باید تمبر هندی را اضافه کرد. برای اینکار یک قابلمه مناسب را روی حرارت گذاشته و تمر هندی را با یک لیوان آب مخلوط کنید تا بجوشد. سپس آن را صاف کرده عصاره آن را گرفته و آن را به مواد داخل قابلمه اضافه کنید و کمی هم بزنید سپس یک فلفل قرمز را به همراه یک قاشق غذاخوری آرد داخل قابلمه بریزید.
7. این مخلوط را به مدت 1 ساعت با حرارت ملایم بپزید. در این مرحله باید اجازه دهید تا خورش جا بیفتد و آب آن کم شود.
8. حال نوبت به اضافه کردن ماهی هایی است که در مرحله اول آن را آماده کرده ایم. در این مرحله، تابه مناسبی را روی حرارت قرار دهید و مقداری روغن داخل آن بریزید. بعد از داغ شدن ماهی را به ماهیتابه اضافه کنید و دو طرف آن را سرخ کنید.
9. بعد از گذشت 1 ساعت از پخت این خورش، ماهی سرخ شده را به خورش اضافه کنید و حرارت را روی کمترین درجه قرار دهید تا در مدت حدود 40 دقیقه خوب و کامل بپزد.
10. غذایی که پختید را وقتی می دانید کاملا غلیظ و جا افتاده است بچشید، حرارت را خاموش کنید.
11. قلیه ماهی را با **برنج ساده** یا **نان محلی** سرو کنید. برخی جنوبیها بعد از خوردن آن **خرمای کنجدی** میل میکنند تا سردی ماهی را بگیرند.
نکات ظریف در طرز تهیه قلیه ماهی جنوبی اصل
نسبت سبزی: گشنیز باید ۴ برابر شنبلیله باشد تا غذا تلخ نشود.
ماهی مناسب: از ماهیهای گوشتی و کمتیغ مانند شیر یا هامور استفاده کنید.
تمبر هندی: از نوع سیاه و سفت آن استفاده کنید تا طعم ترش بهتری داشته باشد.
سرخ کردن سبزی: سبزی باید کاملاً تفت داده شود تا عطر و رنگ مطلوب ایجاد شود.
پخت ماهی: ماهی را در مرحله آخر اضافه کنید تا له نشود.
سئوالات متداول در طرز تهیه قلیه ماهی جنوبی اصل
قلیه ماهی یکی از غذاهای خوشمزه و معروف جنوب ایران است. در زیر به سوالات متداول درباره طرز تهیه قلیه ماهی جنوبی اصل پاسخ میدهم:
1- تفاوت قلیه ماهی جنوبی و شمالی در چیست؟
– در جنوب از **تمبر هندی** برای ترشی استفاده میشود، اما در شمال **رب انار** کاربرد دارد.
– ماهیهای جنوبی مانند شیر و هامور، در مقابل ماهیهای شمالی مانند سفید و کفال در این غذا به کار میروند.
۲. آیا در این طرز تهیه قلیه ماهی جنوبی اصل میتوان از انواع مختلف ماهی استفاده کرد؟
بله، میتوانید از انواع مختلف ماهی استفاده کنید، اما ماهیهایی با بافت نرم مانند هامور یا شیر بهترین گزینه هستند.
۳. در این طرز تهیه قلیه ماهی جنوبی اصل قلیه ماهی را با چه چیزی سرو کنیم؟
قلیه ماهی معمولاً با برنج زعفرانی یا ساده و ترشیهای محلی سرو میشود.
۴. آیادر این طرز تهیه قلیه ماهی جنوبی اصل قلیه ماهی برای مدت طولانی نگهداری میشود؟
بله، قلیه ماهی را میتوان برای چند روز در یخچال نگهداری کرد، اما بهتر است آن را در ظرفی محکم و در دمای مناسب نگهداری کنید.
۵. آیا قلیه ماهی رژیمی است؟
قلیه ماهی منبع خوبی از پروتئین و چربیهای سالم است، ولی به دلیل استفاده از روغن و سایر مواد، ممکن است برای برخی افراد چرب محسوب شود. میتوانید مقدار روغن را کاهش دهید.
اگر سوالات بیشتری دارید یا نیاز به توضیحات بیشتر در مورد جزئیات خاصی هستید، خوشحال میشوم کمک کنم!